Woord van het jaar

Onze Taal, het maandblad van het Genootschap Onze Taal, dat prettig leesbare informatie geeft over, euh, Onze Taal, is op zoek naar Het Woord Van het Jaar 2007. Ik citeer: dat ene woord dat in 2007 opdook, dat het afgelopen jaar het best karakteriseert, en dat er vermoedelijk onlosmakelijk mee verbonden zal blijven.

De zogenaamde groslijst is zo Noordnederlands dat het pijn doet aan mijn Belgische ogen. Slechts één kanshebber is echt van ons: energiesnoeier, met als verklaring (in België) iemand die beroepshalve bij de mensen thuis energiebesparende werkzaamheden komt verrichten.

Vrienden, dat kan niet kunnen. De redactie van Onze Taal roept op om de groslijst aan te vullen. Laat ons dat doen, laat ons hem Belgischer maken. We hebben nog zes dagen voor ze de top-10 bekendmaken. Ik denk dat formatiemoeheid hét woord van 2007 zal blijken te zijn. Misschien ook van 2008.

Bezig

Daarstraks stond hier nog een andere tekst, getiteld Dief. Dat was een abuis. Dief is de column voor over veertien dagen. En bij Weekend Knack hebben ze niet graag dat ik de columns die ik voor hen schrijf al voor publicatie op mijn blog blog. Weggehaald dus, en de juiste uit mijn voorraadje geplukt.

Het is het antwoord op Linda, die klaagt dat ze druk druk druk is. Wie wil weten hoé druk, moet de Weekend Knack in huis halen.

Ik ken het gevoel, Linda. Maar het kan anders. Er moet namelijk niet zoveel. Er moet op de keper beschouwd bijna niks. Je kan ook niét naar de tandarts gaan. Je kan kiezen om niét te bloggen. Je persoonlijke klein onderhoud kan je een keertje overslaan, niemand die het ruikt. Geloof me, ik heb het al geprobeerd. En zelfs het groot onderhoud is minder noodzakelijk dan medische informatiefolders ons willen doen geloven. Relax. Lossen, daar gaat het om. Laat maar waaien.

Om met dat groot onderhoud van het lichaam te beginnen: ’t is waar, een mammografie en een uitstrijkje op zijn tijd kunnen het leven van een vrouw met een paar jaar verlengen. Voor mannenlevens geldt hetzelfde: ik zie de leeftijd naderen waarop ik om medische redenen voorover zal moeten buigen ten einde een arts toegang te verschaffen tot de duisterste plekken van mijn lijf. Op straffe van een voortijdige dood. Maar wat hebben we aan die gewonnen levensjaren, Linda, als we ze hebben opgesoupeerd aan haast en spoed, aan heen en weer hollen tussen gynaecoloog, respectievelijk uroloog, en radioloog? Besef dat je de uren die je investeert in het onderhoud van je lichaam, inruilt tegen extra jaren in een rusthuis, gekluisterd aan bed of rolstoel. De dood is wellicht minder erg.

Wat geldt voor ons lichaam is ook waar voor de auto: geloof het onderhoudsboekje niet. De mijne gaat enkel naar de garage voor groot nazicht. Het klein onderhoud sla ik over. Ik geef toe: dat is begonnen door nonchalance en vergeetachtigheid. Maar toen ik merkte dat een auto blijft rijden, ook als je de filters en de olie niet tijdig vervangt, werd het een bewuste strategie. Waarom zou ik ermee naar de garage gaan? Toch niet omdat het onderhoudsboekje me een schuldgevoel wil opzadelen zeker? Lossen, Linda. Lossen. En het is nog goedkoop ook.

Zo, op die manier hebben we een pak tijdrovende dingen geschrapt. Wat rest is jouw kapotte koelkast, je bad dat niet doorloopt en de vuile gordijnen die je beletten meer tijd met geliefden en familie door te brengen. Bel een broer of een neefje en vraag dat hij de sifon eens openschroeft. Zoek jezelf vrienden in de sector van de elektrohandel en los het koelkastprobleem op tijdens het voeren van een goed gesprek. En vraag je dokter of hij je knarsknie wil ingipsen. Volgens mij is je zus – heb je een zus – dan moreel verplicht je gordijnen te komen halen, en gewassen en gestreken terug te brengen.

Ik begin een adviesbureau, denk ik. Tijd zat.

Open Brief

Nieuw in de rechterbalk: Open Brief aan.... De auteur verschuilt zich. Roodgroen lijkt me, maar kritisch: vandaag betrapt hij/zij de sp.a op een pleidooi voor fiscale amnestie.

Een klein vraagske

Zeg, mannen, is het al Kerstmis?

170

Straatguerrilla in Villiers-le-Bel, Parijs. Uit de hand gelopen scholierenprotest in Nederland. En daar tussenin dat land waar niets gebeurt en alles rustig is. Als ik hier al niet woonde zou ik naar hier verhuizen.

Suikerwerk en pralines twee

Door een speling van het lot bevond ik me vanochtend op een middelbare school. Ik mijd zo’n plekken wegens onverwerkt verleden. Maar er moest iemand worden ingeschreven en ze kon zelf niet gaan. Ik stond in haar plaats aan te schuiven. Het ging, al bij al.

Om tien uur ging de bel. Op slag werden wij – ik was niet alleen, er stond ruim tweehonderd man zijn beurt af te wachten – op slag werden wij indringers. De hall werd ingenomen door puistenkoppen en pubermeisjes en het aanzwellend geruis van duizend stemmen. De jongens duwend en trekkend aan elkaar, eentje springt over een vuilbak. De meisjes ernstiger. En sommigen bloedmooi. Gelukkig is het winter en zijn de rokken lang en de truitjes zedig.

Een jongen spreekt me aan. Hij wil weten wat wij hier doen. Hij heeft blokjes. Ze hebben allemaal blokjes, hoe is mijn generatie aan een ordentelijk gebit geraakt? Ik zeg dat wij ons komen inschrijven voor het volwassenenonderwijs. Hij kijkt even, aarzelt, en zegt wat ik denk: dan hoéf je eindelijk niet meer naar school, en dan kom je toch. Uit vrije wil begot.

Hij heeft een lief. Nu nog baard.

Uit doorgaans welingelichte bron

Beter is een Turks woord, en betekent slechter.

500

Dit schatje staat al een paar weken in de VRT-garage. Ongebruikt. Kijk, de deuren gaan achterstevoren open.

Zou er een programma in de maak zijn met een held die zich per Fiat 500 verplaatst? Of heb ik iets gemist en loopt er al zo'n serie? Of is dit eigendom van een collega die vergeten is waar hij zijn auto heeft achtergelaten? Of is dit de auto van Bettina? Joehoe, Bettina, hier staat nog iets.

Zoekterm

Het is me wat. Zesenzestig man, màn denk ik, is hier vandaag terechtgekomen met de zoekterm Annelies Rutten, vijf zochten Rutten Annelies. Fouten maken is niet erg: twee keer prijs met Annalies Rutten, twee keer Anelies Rutten en één keer Annelies Ruttens. Als je haar naam correct spelt, ben ik zoekresultaat 21. Als je fouten maakt, ben ik resultaat 4.

Van harte welkom iedereen, klik gerust wat dieper deze weblog in.

En om de Annelies-zoekers toch nog iets interessants mee te geven: je komt ook goed terecht met de zoekterm Intense naturel.

Annelies Rutten

In de Allerslimste Mens, volgend jaar, zal het gaan tussen Bert Kruismans en Annelies, mijn gedacht.

A propos, Steven Van Herreweghe, leeft die nog?

48 Hours

Vriendelijke mens die zomaar voor niks 48 Hours op het web zet, een onuitgegeven, le-gen-da-ri-sche plaat van Ryan Adams.

Het gaat via Rapidshare en dat is lastig. En dan zit je met een rar-bestand dat je moet openkrijgen, maar het loont de moeite.

Het zoveelste bewijs dat het gewoon waar is: Ryan Adams kakt nummers. Er zwerven nog minstens twee van die onbestaande Ryan Adams platen op het internet rond: The Destroyer Sessions en The Suicide Handbook.

Schaf maar af

In het gangpad van de trein lag een koperen muntje. Een of twee eurocent, ik twijfel. Het lag net te ver om dat te kunnen onderscheiden. Het blonk. En het is blijven liggen.

Ik heb niet de moeite genomen om me te bukken, en ik was niet de enige die het heeft zien liggen blinken. Er werd overheen gelopen. Dat is nochtans geld, zo'n eurocent. Het begin van veel geld.

Kaboutergeld. Schaf maar af.

Hoe verder?

Pieter en Michel worstelen met een klassiek probleem.

Gutenberg heeft er ook last van gehad: je vindt de boekdrukkunst uit, je puzzelt en vijlt daar jaren aan, op de duur heb je de techniek onder de knie, en dan sta je daar. Ik kan nu drukken, maar wàt druk ik?

Bloggen is in essentie schrijven. Allez, schrijven met wat toeters en bellen, maar toch: schrijven. Iedereen kan schrijven, maar niet iedereen wint de Nobelprijs. Iedereen kan bloggen, maar niet iedereen wordt Blogger van het Jaar. Iedereen kan fotograferen maar alleen Vanfleteren heet Vanfleteren.

't Is niet meer dan een techniekje, vrienden. Een middel. Wat het doel is, is me ook niet helemaal duidelijk. Maar het zou wel eens kunnen dat het onontgonnen terrein diep in je binnenste zit, Pieter. Oh! Fillet! Hou op.

Woensdag schrijfdag

De deadline nadert, er moet vandaag geschreven worden.

Kopje koffie, kranten ter inspiratie. Muziekje, maar niet te luid. Koekje. Of nee, toch maar geen koekje. Nog even naar de wc, niet voor de plasdrang, wel voor het uitstel.

Bij schrijven hoort lummelen. Eenvoudige handelingen die het denkproces ondersteunen. Bij voorkeur zinloze handelingen, afwassen of strijken leveren geen inspiratie op. Maak ik mezelf wijs.

Bij schrijven hoort vooral schrijven. Gaan zitten en tikken, dan wordt vanzelf tekst geboren. Dit stukje geldt als bewijs.

Chuck Berry 2

Nogal veel reacties gekregen op mijn vernietigend commentaar op Chuck Berry. Grosso modo kan je de meningen in twee categorieën onderverdelen. Te weten (1) Muzikaal trok zijn concert op niks, maar Chuck Berry blijft wel een monument, en (2) Chuck Berry blijft een monument, maar muzikaal trok zijn concert op niks. Ik neig naar (1).

45

Halte Halewijn. De tram duikt het duister van de tunnel in. De man naast me op de bank doet alsof ik er niet ben. Hij kijkt naar buiten. Maar er is geen buiten, we zijn ondergronds, de wereld is op zwart gegaan. Af en toe komt de noodverlichting voorbij, voor de rest heeft de man enkel zijn spiegelbeeld om naar te kijken. En ook dat lijkt hij te negeren - dan nog liever het volstrekte niets.

Het negeren is wederzijds. Ik doe alsof ik de druk van zijn linkerdij niet opmerk. Hij doet duidelijk zijn best om zijn elleboog zo dicht mogelijk bij zijn eigen lijf te drukken. En ik ontken de geur die uit zijn winterjas dampt. Hem valt niets kwalijk te nemen: het regent. Dat heeft zo zijn gevolgen voor de luchtkwaliteit in trams en bussen.

Halte Frederik Van Eeden. Ik ben jarig, maar dat kan je aan mijn gezicht niet zien. Geen blikken van verstandhouding. Geen glimlach, geen gemompeld proficiat. Uitdrukkingloos doordeweeks zwijgen.

Er moeten er nog zijn, ik ben niet de enige die op deze novemberdag is geboren. Wie? Ik hou me in. Ik onderdruk de zin om luidop te vragen of er nog iemand jarig is vandaag. We hadden samen koffie kunnen drinken. Telefoonnummers uitwisselen en afspreken dat we dat volgend jaar weer doen.

Een meisje manouvreert een kinderwagen de tram in, terwijl ik besef dat ik jonge moeders meisjes begin te vinden. Het kind kijkt wel. Ik knipoog. Er wordt geglimlacht achter een fopspeen. Het meisje heeft niets gemerkt.

Groenplaats.

Elke dag een boek

Nieuw in de rechterbalk: Achille van den Branden, de man die elke dag een boek leest.

U gelooft dat niet, zegt u? Gaat hierachter een halve faculteit letteren schuil? Of het personeelsbestand van een of andere stadsbibliotheek? Met dat soort achterdocht weet hij wel weg.

Chuck Berry

In de Antwerpse Lotto Arena daarnet. Triest. Ontluisterend. Beschamend. Tenenkrullend. Chuck ploegde door zijn liedjes zonder zich veel aan te trekken van metrum of melodie. Zijn begeleiders kregen het niet rechtgetrokken.

Het publiek was enthousiast, dat wel. We hebben hier zestig euro voor betaald, we gaan ons hier amuseren, werd er door 1500 man gedacht. Ik kon alleen maar denken: there is wel degelijk an age for rock'n'roll - Chuck Berry is 81. En ik dacht ook nog: kom, gauw naar huis, dan hebben we nog wat aan onze avond.

(lacht)

Ik moet hiermee lachen. Zeg dat ik niet alleen ben.

(via kottke)

Kreupel

Het is dinsdagavond, als alles volgens de klassieke patronen verloopt is het morgen dus woensdag. Knackdag. Onderstaande tektst, veertien dagen geleden geschreven, zal morgen op de voorlaatste pagina van Weekend Knack staan.

Je zal mij niet horen beweren dat ik kreupel ben, Linda, maar ik ben het wel. Sinds 28 mei, de dag na de 20 km van Brussel. Ontstoken achillespezen. Dat voelt alsof er bij elke stap iets wordt geforceerd onderaan mijn kuiten. Een of andere spier lijkt te kort. Als ik even heb stilgezeten kom ik wankelend overeind en zet ik grimmassend mijn eerste passen. Voor familieleden en collega’s probeer ik mijn lijden te verbergen, maar ik vrees dat ze me doorzien. Ik voel bovendien een verontrustende boebel boven mijn hiel. Vroeg of laat knapt daar iets.

Wat doet de ware loper dan? De ware loper gaat naar de dokter. Die schrijft een zalfje voor en ijscompressen en een ontstekingsremmer en een paar sessies bij de kinesist. Na een paar weken is het probleempje vergeten en kan de ware loper weer lopen.

Ik niet, ik ben niet zo dokterachtig. Liever nog de pijn verbijten dan in een wachtkamer gaan zitten. Ik sus mezelf met de gedachte dat het morgen wel beter zal gaan, of volgende week. Of de week daarna. En voor je het beseft zijn er vijf maanden voorbij. Vijf maanden geen meter meer gelopen, ik hijg ondertussen opnieuw als een gewone sterveling als ik de trap op moet.

Ik heb heimwee, Linda. Heimwee naar de eenzaamheid van de loper, de monotonie van het duizend-en-zoveel keer neerkomen van mijn voeten, vakantie in mijn hoofd, ontsnappen aan het echte leven, de interieure monologen met mezelf. Vaaglijk herinner ik me de lotsverbondenheid met andere lopers, de stille concurrentie ook, de zoute druppels die prikten in mijn ogen, het heerlijke stinken van mijn zweet, en de douche achteraf. Het lopen had me veranderd, vanbinnen en vanbuiten. Had, want stilaan begin ik in de spiegel opnieuw mijn voltallige zelf te zien.

…ik ben ondertussen dan toch maar naar de dokter gegaan. Schoorvoetend. Nee, dat is ongepaste beeldspraak. Schoorwankelend. Inderdaad: zalfje, ijs, ontstekingsremmers, kinesist. En wat doet Fillet vervolgens? Hij legt de voorschriftjes op de kast, en daar liggen ze nog altijd. Die zalf die smeer ik want hadden we nog in huis, maar naar de apotheker gaan of een afspraak maken bij de kinesist? Niet.

Het zal morgen wel beter gaan, of volgende week. Of de week daarna.

Aan de ontbijttafel

Kind 1: Als ze Brussel-Halle-Vilvoorde splitsen, moeten we dan geen Frans meer leren op school?

Klara's Top 75

"U mag zich dan officieel kenner van klassieke muziek heten". Mijn taalgevoel - dat mij al vaker heeft bedrogen - zegt me dat het in dit geval noemen moet zijn.

Maar ik ben wel aan het luisteren. Ta-ta tadaa!

(Dat was de vijfde van Beethoven.)

Het is een vak

Hij had mij een vriendelijke hand gegeven ten afscheid, de man die net de peiling had gewonnen. Eigenlijk was hij de studio al uit, maar hij keerde op zijn stappen terug. Iets essentieels vergeten: de technicus, die moest ook nog de hand geschud worden.

Daaraan herken je de politicus, zei Danny, die geven werkelijk ié-der-één een hand, zelfs mij, een eenvoudige radiotechnicus.

De historische stemming

Het gaat me om dat meisje met de koptelefoon. Ik zie ze die ochtend voor haar kleerkast staan en zorgvuldig haar outfit samenstellen: een zwarte broek, een geel t-shirtje en een rood dingeske daarover.

Chapeau! Of misschien gepaster na deze stemming: hoed!

Hij blogt. Niet.

Vriend overweegt blog te beginnen. Dankzij blogger.com is dat computertechnisch twee keer niks, zeg ik hem.

Waarop hij: Computertechnisch mag een blog zelfs 4 of 5 keer niks zijn, een blog vergt regelmaat en discipline en dadendrang en daar nijpt het schoentje. En ik zou nog vaker aan de computer zitten uiteraard.
"Waarom zit je nu weer achter de computer? Kunnen we niet eens gewoon wat praten?" Met "Ik ben aan het praten tegen mensen die dit toch niet lezen" moet ik dan niet afkomen.

Hij heeft zijn eerste blogartikel dan maar hier gezet. Bij zijn werkgever.

In mijn tijd...

...was de Voerencarrousel het prangendste politieke probleem. Liep er een muur door Berlijn. Moest je naar het leger. Was je bang van de atoombom. Was je autoraampje laten zakken handenarbeid.

...deden telefoons ringring. En hadden ze draaischijven. Waren mensen van dertig oud. Keken we uit naar het jaar 2000. Racisten waren een rare minderheid. Rap moest nog worden uitgevonden.

...hadden we geen werk. Disco deugde niet. Snoepten we Raiders en 3Musketiers. Een Puch was tof. Een Zundapp ook. Gingen we de wereld verbeteren. Wonnen de USSR en Oost-Duitsland alle Olympische medailles. Was er één kwartiertje muziek vanop CD op de radio. Krasvrij heette die rubriek, in Neem Je Tijd met Lute Vanduffel.

...was een tattoo iets voor raar volk. Stond er een antenne op elk dak. Was Panorama een kijkcijferkanon. Was het begrip kijkcijferkanon nog niet uitgevonden. Kongo heette Zaire en mensen die oud waren herinnerden zich dat het vroeger Kongo heette.

...was Martens premier. Thatcher ook. Melk zat in flessen. Was een schrijfmachine met correctielint hét van hét. Hadden we leraren. Mannen bedoel ik. En hadden we stencilmachines. Waren Tom Lanoye en Herman Brusselmans mooie jonge goden.

... was Cas Vander Taelen een popster. Op de radionieuwsdienst werkten halfgoden. We rookten. Allez, ik niet, maar ik was een uitzondering. Werd er naar de maan gereisd. Was virtueel nog een begrip uit de fysica, iets met spiegels en lenzen.

...werden er vliegtuigen gekaapt. Was Urbanus links. Was iedereen links eigenlijk. Rock Werchter heette Torhout-Werchter en was overzichtelijk. Clijsters associeerde je met voetbal. Klasgenoten heetten gewoon Dirk, Patrick en Frank. En Frank was de enige in de klas waarvan de ouders gescheiden waren.

En dat ging allemaal zo blijven.

De complotten van de VRT

Luc Van Braekel en een aantal van zijn lezers is zich aan het ergeren aan Peeters & Pichal. En bij uitbreiding aan de VRT. De ergernis betreft de actie tegen een voortijdige kerst van P&P.

Schrijft Luc: De VRT-actie is uiteraard humoristisch bedoeld, maar past (...) wonderwel in het roodgroenlinkse wereldbeeld dat zich tegen de (...) consumptiemaatschappij afzet. Naar een humoristisch-ironische actie die de draak steekt met de staat, met overheidsregulering of met vakbonden zal men tevergeefs zoeken in meer dan een halve eeuw VRT-annalen.

Rudy De Kerpel, een ondernemer die kerstspullen verhandelt, is een tegenactie begonnen, "Alle dagen kerstmis", ik heb hem daarover gisteren gebeld in Feyten of Fillet.

Schrijft Luc: Koen Fillet las de column van De Kerpel en nam contact met hem op voor een interview, dat maandagavond werd uitgezonden in Feyten of Fillet.

Luc had daaraan moeten toevoegen: Dat Koen Fillet aandacht besteedt aan De Kerpel, past niet in het roodgroenlinkse beeld dat ik van de VRT heb. Ik zal eens nagaan of er in een halve eeuw VRT-annalen nog voorbeelden zijn waarin de draak werd gestoken met de staat, met overheidsregulering of met de vakbonden. Misschien heb ik er naast geluisterd.

148

Waarde Landgenoten, gefeliciteerd! Het Belgische Record regeringsonderhandelen is geëvenaard en wordt morgen gebroken. De volgende stap is het Europees, en daarna het Wereldrecord.

Heeft iemand statistiekjes bij de hand? Ik vind op het internet dat Joop den Uyl in 1977 208 dagen nodig heeft gehad om een regering te vormen. Zou dat het Europees Record zijn?

-update- Na 208 dagen mislukte de formatiepoging van Den Uyl. Dries Van Agt is toen premier geworden.

Solo Slim

Niet ik. Willem Wallyn. Hij heeft een column in Ongehoorde Meningen, en vandaag trilde zijn stem een beetje. Want hij was nog altijd onder de indruk van zijn prestatie bij het wiezen gisterenavond: Solo Slim. De klanten van Mechelse café "De Gouden Vis" zijn zijn getuigen.

Mijn vader heeft mij altijd gezegd: Als je solo slim speelt sta je de volgende dag in de gazet. Ik ben eens curieus.

Vermeersch vs. Matumona

De beledigende, racistische verwensing van Johan Vermeersch aan het adres van zijn speler Zola Matumona was misschien minder racistisch dan op het eerste gezicht lijkt. Dat mailde vanochtend een mevrouw naar Feyten of Fillet. Ik noem haar TM.

TM is een West Vlaamse inwijkelinge in Brussel, net als Johan Vermeersch. Ze spreken dus dezelfde taal. TM herinnert zich uit haar jeugd dat ze in West Vlaanderen tegen iederéén riepen Kruupt in u baom é frét banan'n. Ook tegen witmensen. Dus, redeneerde TM, kan die uitspraak niet echt racistisch zijn. Het is ongeveer even erg als Loop naar de maan roepen.

Bon. Wat doen wij dan? Wij checken en dubbelchecken. Wouter Deprez gebeld, in zijn hoedanigheid van West Vlaming. Hij is van Geluwe. En Wouter viel uit de lucht. De redenering van TM klopt niet, hij heeft de uitdrukking in kwestie nooit gehoord.

Al hebben ze in Geluwe ook een vuil blad als het zo uitkomt. Want wat vindt u van dit Deprez-isme? Manman, als jouw kop tussen de achterpoten van een aap zou hangen, zou ik denken: dat beestje ziet er niet gezond uit.

Dagje Amsterdam

Kind 1: Kijk, die dakloze speelt vals. Hij heeft een fiets!
Kind 2: Dat mag, hé Kind 1. Een fietsloze, dié heeft geen fiets.