Dossin

Dat kwartiertje gastprogramma's op Radio 1, na acht uur, af en toe hoor je daar mooie dingen. Ik herinner me de Protestantse Stem over "De Lachende Jezus", waarin aan de hand van bijbelcitaten werd onderzocht of de Heiland gevoel voor humor bezat. Ja, zo bleek.

En Flip Feyten heeft een tijd geleden in Humo de loftrompet gestoken over een uitzending van het Centraal Israelitisch Consistorium van België over het traditionele Joodse paasmaal. Hij had er het water van in de mond gekregen. Dat heeft Betty de Leeuw erg gelukkig gemaakt, en ze nodigde ons uit voor een privé-rondleiding in de Dossinkazerne in Mechelen.

Een sinistere plek. Vanuit de Dossinkazerne vertrokken de transporten naar Auschwitz. Dik vijfentwintigduizend reizigers, door de Nazi-administratie netjes opgelijst in een tiental mappen. Ze dachten dat ze in Duitsland dwangarbeid zouden moeten verrichten. Wie ziek was moest eerst gaan aansterken in het Mechelse ziekenhuis om de hoek. Pas als je weer genezen was mocht je de trein op, recht naar je dood. 1221 hebben het overleefd.

In de Dossinkazerne is nu een piepklein maar indrukwekkend holocaustmuseum gevestigd, de rest van het complex is verbouwd tot appartementen. Vreemde plek om te wonen, uitkijkend op de binnenplaats waar de nazi's bijvoorbeeld een man lieten doodvriezen omdat hij vuile voeten had.

Ik was nogal onder de indruk van wat mevrouw De Leeuw vertelde over de zigeuners. De Joden waren untermenschen volgens de nazis, maar de zigeuners waren nog minder. Met 351 waren ze, "Konvooi Z". Ze zaten opgesloten in de kelder. De Joden mochten twee uur per dag buiten, de zigeuners nooit. De Joden kregen 600kcal per dag, de zigeuners 300. Over de Jodenvervolging zijn bibliotheken volgeschreven, van de zigeuners weten we haast niets.

Er zijn plannen om tegen 2011 tegenover de Dossinkazerne een nieuw museum te bouwen. Daarin zal ruimte voorzien worden voor de zigeuners.