U
Ik worstel daar zelf ook mee, Joël. Wie nauwkeurig luistert naar Wilde Geruchten zal merken dat ik schipper tussen je en u. Het Radio 1-stijlboek is nochtans duidelijk: ik moet zeggen "Je kan e-mailen naar wildegeruchten@radio1.be". Maar ik krijg dat niet over mijn lippen. "We hebben vrijkaarten voor jou", brrr. Ik zeg in zo'n gevallen u. En onder ons gezegd en gezwegen, ik ben daarover nog nooit op mijn vingers getikt. Maar dat is dus tegen de reglementen.
Vervelend voor die marketeers is dat de luisteraars er zelf anders over lijken te denken. Dat leid ik af uit de mailtjes die we hebben gekregen. Veel steun voor u, slechts enkele aanhangers van je. En ik voorspel in de comments hieronder dezelfde tendens.
posted by koen fillet at 16:26
22 Comments:
Volgens mij moeten we hiervoor terugkeren naar de schooltijd. De regel was toen altijd met 2 woorden spreken ofwel "U" gebruiken.
Als je tegen een Nederlander "U" zegt zal hij je eens scheef bekijken, nee, serieus, u moet het eens proberen.
meneer koen fillet,
ik luister sinds mensenheugnis naar uw programma
en mij stoort het niet of u nu u of je zegt,laat staan tegen mij ,laat staan in schrijftaal
ik spreek mijn paienten ook niet aan met u niettegensttaande collegae van mij dit wel doen,ik maak daar nogmaals geen punt van.
wat ik wel kan zeggen ik sta reeds 25 jaar voor mijn patienten en ik merk dat ik niet kan klagen van tekort van werk.
mijn patienten apprecieren dat ,je staat dichter bij de menselijkheid mijn inziens.
maar ik ben slechts een humble mens en niet zo taalvaardig zoals je reeds hebt kunnen afleiden uit mijn leestekenloze en foutvolle betogen .
Ook ik vind de U vorm zeer respectvol,doch een beetje innigheid kan nooit geen kwaad zoals eens wensje of een schouderklopje.
en een radiopresentator is ook een mens of soms een BV maar die gaat ook waar de koning te voet gaat dus........
tot uw genoegen
met welgeende groenten
LV
Ik verkies eerlijk gezegd ook het beleefde en respectvolle "u", hoewel ik het beroepshalve als advocaat niet halsstarrig toepas.
Wanneer je met bepaalde mensen een vertrouwensrelatie wil opbouwen ligt "u" daaraan soms in de weg. Het blijft dus steeds een afweging.
Radio is op Radio 1 echter niet steeds een "one-to-one" medium, vermits de luistaar vaak als collectiviteit wordt aangesproken en er vaak interactie, zij het meestal onrechtstreeks, is tussen luisteraars.
Om het onderling respect en dat voor de individualiteit van elke luisteraar te benadrukken en te eerbiedigen, lijkt "u" me dan ook meer gepast.
In het algemeen kan ik elke oproep tot een meer correct, precies en net taalgebruik enkel steunen. Ik herinner me daartoe overigens nog een warm betoog op radio 1 enkele maanden geleden van - ik denk, maar ik kan me vergissen - Patricia De Martelaere of Monica Van Paemel.
Vanmorgen ook geluisterd en ergernis en verbazing streden om voorrang en ik weet nog steeds welk gevoel nu overheerst, maar die stelling dat radio een deel van de huiskamer moet worden, een soort familielid ... da's naar mijn aanvoelen regelrechte arrogantie of zijn het ongewenste intimiteiten? :-)
Anders dan met 'gewone' familieleden, heeft radio wèl een knop om hem uit te zetten ;-)
Ik wens je een fijne avond en jou ook en u natuurlijk ook en jullie en ...
@Bien. Als je radioluisteraars vraagt wat ze waarderen aan hun favoriete zender, dan antwoordt men iets in de strekking van "good companionship". Het blijkt een soort geruststelling te zijn dat de radio er altijd is.
Dat is het gemiddelde resultaat, best mogelijk dat het in jou geval anders is.
Dat was de achtergrond van mijn bewering daarstraks: de radiopresentator is heel nabij, als een soort gezinslid. Dat is niet ons streven, dat is niet onze arrogante ambitie, dat blijkt gewoon al zo te zijn... Vandaar het gejij en gejou.
Overigens wil ik als radioluisteraar - ik ben slechts twee uur per dag radiopresentator, voor de rest ben ik net als jij een luisteraar - ook liever met u worden aangesproken.
Is u rspectvoller dan jou? Aan al wie gekuist antwerps praat moet je dit maar eens vragen. 'awe frak' of gekuist "uwe jas" is veel volkser dan "jou jas".
Het is maar van waar je komt.
David
Eerlijk gezegd was het mij nog noooooit opgevallen dat 'je' de richtlijn is op radio 1... ik let er niet op; en het kan mij eerlijk gezegd geen zak schelen of er nu u of je gezegd wordt... heb het deze morgen ook gehoord... manmanman, Joëlleke was een hartaanval nabij mè gedacht... was wel grappig dat Jantje (Hautekiet) nadien even kwam wijzen op het ongelooflijk consistente 'U'-gebruik van Knack... manmanman, ik lag in een deuk :-)))) hoe is het mogelijk dat ge u over zo'n futiliteiten zooo kunt opjagen & ergeren... joenges toch... en dat terwijl het klimaat naar de kloten gaat...
Op de jij/u-vraag bestaat er volgens mij geen eenduidig antwoord, omdat taal voortdurend in evolutie is. Taal 'leeft' en wordt mee gemaakt door de mensen die haar praten en schrijven. Naar mijn aanvoelen bevinden we ons momenteel in een overgang van meer 'u' naar meer 'jij'. Voor de meeste mensen is systematisch 'jij'-gebruik echter nog zeker niet de standaard, vandaar de soms hevige reacties. Om die reden is het ook niet zo vreemd dat jij (u :-)?) in Wilde Gerichten regelmatig tussen 'jij' en 'u' afwisselt, Koen. Ik betrap mezelf daar in mijn dagelijks leven als niet-radiopresentator soms ook op :-) Anderzijds ben ik wél allergisch aan een al te grote familiariteit, aan te veel en te snel tutoyeren. Bij "je kan mailen naar wildegeruchten@radio1.be" word ik ook ongemakkelijk.
Conclusie? Moeilijk te zeggen. Ik zou pleiten voor het gebruik van 'u' met dien verstande dat radiopresentatoren ook 'je/jij' mogen gebruiken wanneer zij vinden dat de context zich daartoe leent. Dat is natuurlijk geen waterdichte regel zoals mensen die liever hebben, maar hij benadert de realiteit van het verzorgde taalgebruik in Vlaanderen naar mijn mening wel het best.
Tot slot ben ik het eens met roenhetzwoen dat er belangrijkere problemen in de wereld zijn, maar nadenken/palaveren over taal is toch zo leuk hé ;-)
Hartelijke groet,
Aline
Mij is het eerlijk gezegd ook nog niet opgevallen. Ik zou er ook niet direct over struikelen om met "je" aangesproken te worden. "Jou" dat klinkt mij te Nederlands. Wat heb ik een spijt dat het perfecte compromis, namelijk de Vlaamse tussenvorm "ge/gij" (altijd geleerd dat dat een beleefdheidsvorm is zo tussen je en u in), niet standaard meer is. In de spreektaal gebruiken we het nochtans nog constant, en rara, wat is de bezittelijke vorm van ge/gij? Perfect, niet?
@Koen
Het gaat me niet om dat al dan niet aanspreken met u/je, geen van beide stoort me. Anders dan bij geschriften is in gesproken taal enige inconsequentie niet zo erg vind ik, tenslotte speelt de context waarin iets gezegd wordt toch een belangrijke rol. In music for life-tijden heerlijk ontrouw geweest aan radio 1 :-) want toen zorgde stubru dagenlang voor het good companionship en toen was dat groepsgevoel zeker relevant. Bij de meeste programma's is dat naar mijn aanvoelen overbodig. Wat me stoort is die achterliggende 'filosofie' en dat daar duur onderzoek en dito marketeers voor nodig zijn. Je kan je toch afvragen of de centen van de gemeenschap niet beter kunnen besteed worden. En ik moet nu mijn ochtendtijd dringend beter besteden :-)
Zucht, ik ken het probleem. Als ik teksten schrijf zit ik continu 'je' en 'u' door elkaar te gooien.
Presenteer voortaan in het Engels, Koen! Met 'you' is het probleem opgelost. Maar tjah, Engels op Radio 1 zal wellicht andere problemen opleveren :-)
Ik was 9 jaar redacteur bij de militaire weekbladen Vox en Direct. Daar hebben we consequent de je-vorm gebruikt, behalve als we minister Flahaut 'interviewden'. Defensie staat toch gekend als een redelijk conservatief en formeel milieu. Toch hebben we over het getutoyeer quasi nooit opmerkingen gehad. Ik begrijp eerlijk gezegd de reactie van JDC in Knack niet goed. Ik dacht dat we die fase al achter de rug hadden.
Bart Callens, Gavere
Ik stel vast dat er normaal gezien in de comments op deze blog een nogal informele stijl gehanteerd wordt. Nu het over beleefdheidsvormen gaat vinden sommige schrijvers het blijkbaar nodig een taalkundig kostuum aan te trekken en ze verspreiden mij daarbij toch zo'n zure pampergeur.
Zeker op de radio is de je-jij aanspreekvorm een vorm van vertrouwelijkheid. "U" werkt toch vervreemdend en houdt de gesprekspartner op afstand
Wat betreft het door elkaar gebruiken van je en u in de spreektaal. Dat is toch typisch Vlaams zeker. Je vrouw zegt toch niet tegen jouw: "Jij onthoudt nooit wat ik je vertel!" maar eerder iets in de zin van: "Gij onthoudt ook nooit iets als ik u iets vertel gij!" Wie de eerste vorm gebruikt is gewoon niet van hier.
foutje in mijn vorige comment: jouw moet jou zijn...
Ik vind het gebruik van U, terwijl het duidelijk je moet zijn, al even storend als het omgekeerde. In bepaalde series op TV hoor je wel eens zinnen als "Ik hou van U.", of conversaties tussen echtgenoten in de U-vorm. Raar vind ik dat.
DR.
@marc
op den duur geraak je gewoon aan JE,
ik heb er geen probleem mee
trouwens of het nu koen is of een andere radiopresentator ik denk dat we elkaar nooit of toch bijna niet zullen
tegenkomen en als dit toch het geval is zal ik allen tracteren met een frisse warme thee
LV
nooit meer oorlog of toch dat hoop ik tenminste binnen 30 jaar
Ik volg de opmerking van David,
voor mij klinkt "u" vaak veel platter dan "jij". (maar dat ligt er misschien ook aan van waar je komt. Ik ben van Gent)
Ik praat met jij, maar dat wordt af en toe beschouwd als een beetje bekakt...
Anderzijds merk ik zelf dat het steeds minder automatisch gaat om met "u" te praten, en vervloek ik mezelf als ik weeral eens tegen een prof "jij" gezegd heb. Verval van waarden? Of taal-in-beweging?
Voor mij praat je maar zoals je wil, Koen. Al denk ik dat ik misschien toch een lichte voorkeur heb voor de jij-vorm.
En dat de radio "good companion" is, is zeker waar. Dat internet-op-kot-in-Spanje ook Radio1 terugbracht, vond ik superleuk.
Gôh, een moeilijke discussie. Ik zit in het universitair milieu en gebruik de u-vorm in onze nieuwsblog (voor studenten, onderzoekers, proffen en clinici). Als ik professoren aanschrijf in een mail gebruik ik dikwijls nog 'Geachte professor' maar als ik de prof wat ken en als hij/zij jong is durf ik wel eens te tutoyeren. Idem dito voor dokters van het ziekenhuis. Conservatief? Misschien. Arbitrair? Misschien. Het is wat schipperen tussen beleefdheid, afstandelijkheid en familiariteit. Echt moeilijk, hoor...
Het verschil tussen de "natuurlijkheid" van "u" en "jij" is inderdaad wellicht te verklaren door de streek waaruit je komt.
Over het algemeen zullen Nederlanders in een wat gemoedelijker omgeving eerder overschakelen op "jij" dan Vlamingen. Voor Vlamingen klinkt "u" niet zo stijfdeftig als voor Nederlanders. Dat heeft er wellicht mee te maken dat "u" de zgn. "objectsvorm" is van "gij".
't Is dus allemaal een kwestie van perceptie. Voor de rest moet ge d'er u niet druk over maken.
@DR ik hoor toch liever: ik hou van u dan ik hou van jou, dàt klinkt pas geforceerd!
En koen, u doet dat heel goed zo, ik heb me er nog nooit aan gestoord, dus dan is er toch geen probleem zeker?
Ik heb de uitzending niet gehoord, maar veel interesse de discussie hier gevolgd...
En ik treed zelf de stelling bij dat in onze levende taal u soms veel meer ingeburgerd zit in het intieme taalgebruik.
Als ik thuiskom met een klein presentje voor mijn echtgenote, zeg ik ook "ik heb iets bij voor u"... Het "ik heb iets voor jou" zou me merkelijk meer gefronste wenkbrauwen en bijhorende achterdocht opleveren, vrees ik.
Naaast de u's, mis ik toch ook wel de ge's in onze taal. Vooral onder de invloed van noorderlijker gelegen gebieden in onze taalunie is dat blijkbaar uit den boze, maar ik vind ge een leuk woord. In zou het voor geen geld ter wereld willen missen in mijn spreektaal; ik beschouw het als een typisch Vlaams kenmerkje en ik koester het...
En in informele geschreven taal, zoals bv emails, durf ik gerust ge/gijen, veeleer dan te jij/jouwen.
u mag je zeggen
Een reactie posten
<< Home